Hóa Đơn GTGT: Khái Niệm và Quy Định Pháp Lý

Hóa đơn là gì? Hóa đơn giá trị gia tăng (GTGT) hợp lệ là gì? Tìm hiểu chi tiết các quy định về xuất hóa đơn GTGT, bao gồm hóa đơn đầu vào và đầu r

I. Hóa Đơn Là Gì?

Hóa đơn GTGT là một chứng từ kế toán quan trọng, được sử dụng trong quá trình mua bán hàng hóa và cung cấp dịch vụ. Theo Điều 3, Nghị định 123/2020/NĐ-CP ban hành ngày 19/10/2020 và có hiệu lực từ 01/7/2022, hóa đơn được định nghĩa như sau:

  • Hóa đơn là chứng từ kế toán do cá nhân, tổ chức bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ lập, ghi nhận thông tin bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ.
  • Hóa đơn có thể là hóa đơn điện tử (HĐĐT) hoặc hóa đơn do cơ quan thuế đặt in.

II. Thế Nào Là Hóa Đơn Hợp Lệ?

Hóa đơn GTGT hợp lệ phải tuân thủ đúng các nguyên tắc quy định tại Điều 10 Nghị định 123/2020/NĐ-CP, bao gồm các yếu tố sau:

  • Số hóa đơn.
  • Thời điểm lập hóa đơn điện tử.
  • Thời điểm ký số trên hóa đơn điện tử.
  • Tên, địa chỉ, MST của người bán và người mua.
  • Chữ ký của người bán và người mua.
  • Chữ viết, chữ số, đồng tiền trên hóa đơn.
  • Tên hóa đơn, ký hiệu hóa đơn, ký hiệu mẫu số hóa đơn.
  • Tên, MST của tổ chức nhận in hóa đơn (nếu do cơ quan thuế đặt in).
  • Mã của cơ quan thuế đối với HĐĐT có mã.
  • Phí, lệ phí thuộc ngân sách nhà nước, chiết khấu thương mại, khuyến mại (nếu có).
  • Tên, đơn vị tính, số lượng, đơn giá; thành tiền chưa bao gồm thuế GTGT, thuế suất, tổng tiền thuế GTGT theo từng loại thuế suất, tổng cộng tiền thuế GTGT, tổng tiền thanh toán đã bao gồm thuế GTGT.

III. Các Quy Định Về Xuất Hóa Đơn GTGT

1. Đối với Hóa Đơn Bán Ra

1.1. Các trường hợp phải xuất hóa đơn GTGT:

Theo Điều 4 Nghị định 123/2020/NĐ-CP, các tổ chức, cá nhân khi bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ có nghĩa vụ lập hóa đơn và giao cho người mua. Bao gồm:

  • Hàng hóa, dịch vụ khuyến mại, quảng cáo, hàng mẫu, biếu, tặng, trao đổi hoặc trả thay lương cho người lao động và tiêu dùng nội bộ (trừ hàng hóa luân chuyển nội bộ để tiếp tục quá trình sản xuất).
  • Xuất hàng hóa dưới hình thức cho vay, cho mượn hoặc hoàn trả và phải ghi đầy đủ nội dung theo Điều 10 của Nghị định này.

1.2. Các trường hợp không phải xuất hóa đơn GTGT:

Một số trường hợp ngoại lệ không cần xuất hóa đơn:

  • Doanh nghiệp xuất hàng hóa để ký gửi đại lý.
  • Xuất hàng hóa để luân chuyển hay tiêu dùng nội bộ tiếp tục quá trình sản xuất, kinh doanh.
  • Nhận các khoản thu bồi thường bằng tiền, tiền hỗ trợ, tiền thưởng, tiền chuyển nhượng quyền phát thải và các khoản thu tài chính khác.
  • Sản xuất, xây dựng tài sản cố định phục vụ hoạt động kinh doanh chịu thuế GTGT.

2. Đối với Hóa Đơn Mua Vào

2.1. Trường hợp hóa đơn đầu vào có giá trị từ 20.000.000 đồng trở lên:

Phải thanh toán qua ngân hàng để được khấu trừ thuế GTGT đầu vào và ghi nhận chi phí khi tính thuế TNDN nếu:

  • Bên bán xuất hóa đơn đầu ra trên 20.000.000 đồng.
  • Mua hàng hóa, dịch vụ của một nhà cung cấp nhiều lần trong cùng một ngày với tổng giá trị các hóa đơn trên 20.000.000 đồng.

2.2. Khấu trừ thuế GTGT đầu vào đối với TSCĐ:

Theo Khoản 3 Điều 13 Thông tư 219/2013/TT-BTC:

  • Thuế GTGT của TSCĐ không được khấu trừ khi tài sản đó được sử dụng trong các trường hợp đặc thù như sản xuất vũ khí, khí tài phục vụ quốc phòng, an ninh, hay các thiết bị của tổ chức tín dụng, doanh nghiệp kinh doanh tái bảo hiểm, bảo hiểm nhân thọ, chứng khoán.
  • Đối với ô tô chở người từ 9 chỗ ngồi trở xuống (trừ ô tô sử dụng vào mục đích kinh doanh), phần thuế GTGT đầu vào tương ứng với trị giá vượt trên 1,6 tỷ đồng sẽ không được khấu trừ.

2.3. Hóa đơn GTGT đã kê khai năm trước nhưng năm sau hạch toán:

  • Nếu hóa đơn đã kê khai nhưng quên chưa hạch toán vào báo cáo năm cũ, cần phải hạch toán bổ sung, điều chỉnh và nộp lại báo cáo.
  • Hóa đơn đã kê khai nhưng không hạch toán vào năm cũ mà hạch toán sang năm mới thì thuế GTGT của hóa đơn năm cũ sẽ không được khấu trừ.

2.4. Khi bị mất hóa đơn mua vào:

  • Lập biên bản ghi nhận sự việc mất, cháy, hỏng hóa đơn, ký tên và đóng dấu (nếu có) trên biên bản.
  • Người mua được sử dụng bản sao hóa đơn có ký xác nhận, đóng dấu của người bán kèm theo biên bản về việc mất, cháy, hỏng hóa đơn để làm chứng từ kế toán và kê khai thuế.

Việc hiểu rõ về khái niệm và quy định pháp lý liên quan đến hóa đơn GTGT là vô cùng quan trọng. Điều này không chỉ đảm bảo tuân thủ pháp luật mà còn giúp doanh nghiệp quản lý tốt hơn các hoạt động kinh doanh của mình.