Người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp: Quyền hạn, nghĩa vụ và trách nhiệm
Khi thành lập hoặc điều hành một doanh nghiệp tại Việt Nam, một trong những vấn đề quan trọng mà nhiều chủ doanh nghiệp quan tâm là người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp là ai, cũng như họ có những quyền hạn, nghĩa vụ và trách nhiệm gì theo pháp luật. Việc nắm rõ vai trò này không chỉ giúp doanh nghiệp hoạt động hiệu quả mà còn giảm thiểu rủi ro pháp lý. Trong bài viết này, An Đức sẽ cung cấp thông tin chi tiết, cập nhật theo Luật Doanh nghiệp 2020 và các quy định liên quan.
Người đại diện theo pháp luật là gì?
Người đại diện theo pháp luật là cá nhân được giao quyền thực hiện các quyền và nghĩa vụ phát sinh từ giao dịch của doanh nghiệp. Đây là người đứng ra đại diện doanh nghiệp trong các tình huống pháp lý và kinh doanh, bao gồm:
Đại diện doanh nghiệp trước tòa án, trọng tài trong các tranh chấp dân sự và thương mại.
Đại diện doanh nghiệp trong các giao dịch hợp đồng, thương mại, hành chính.
Thực hiện các quyền và nghĩa vụ theo luật, Điều lệ công ty và các quy định hành chính.
Trong các loại hình doanh nghiệp, người đại diện theo pháp luật có thể giữ các chức danh khác nhau như Giám đốc, Tổng Giám đốc, Chủ tịch Hội đồng thành viên, hoặc Chủ tịch Hội đồng quản trị. Số lượng, quyền và nghĩa vụ của người đại diện theo pháp luật được ghi rõ trong Điều lệ công ty và pháp luật hiện hành.
Đọc thêm các bài viết liên quan: Thay đổi người đại diện theo pháp luật
LIÊN HỆ NGAY
Quy định pháp lý về người đại diện theo pháp luật
Để trở thành người đại diện theo pháp luật, cá nhân cần đáp ứng các điều kiện cơ bản:
Đủ 18 tuổi trở lên và có năng lực hành vi dân sự đầy đủ.
Không thuộc đối tượng bị cấm quản lý, thành lập doanh nghiệp theo Luật Doanh nghiệp 2020.
Không bắt buộc phải là người góp vốn trong doanh nghiệp; một cá nhân có thể trở thành người đại diện theo pháp luật mà không sở hữu cổ phần hay vốn điều lệ.
Ngoài ra, đối với các doanh nghiệp có vốn nước ngoài hoặc hoạt động trong ngành nghề có điều kiện, người đại diện theo pháp luật phải tuân thủ các quy định về cư trú, giấy phép lao động, và chứng chỉ hành nghề nếu có.
Trách nhiệm của người đại diện theo pháp luật
Theo Điều 13, Luật Doanh nghiệp 2020, người đại diện theo pháp luật phải:
Thực hiện quyền và nghĩa vụ trung thực và cẩn trọng, đảm bảo lợi ích hợp pháp của doanh nghiệp.
Trung thành với lợi ích doanh nghiệp, không lạm dụng chức vụ, không dùng thông tin, cơ hội kinh doanh hoặc tài sản của doanh nghiệp để tư lợi cá nhân hoặc phục vụ tổ chức khác.
Thông báo kịp thời các doanh nghiệp mà bản thân hoặc người có liên quan sở hữu cổ phần, để tránh xung đột lợi ích.
Chịu trách nhiệm cá nhân nếu gây thiệt hại cho doanh nghiệp do vi phạm các nghĩa vụ trên.
Như vậy, người đại diện theo pháp luật không chỉ là người đại diện về mặt hình thức mà còn phải chịu trách nhiệm thực sự trước pháp luật và doanh nghiệp.
Quyền và nghĩa vụ cơ bản
Người đại diện theo pháp luật, thường giữ chức vụ Giám đốc hoặc Tổng Giám đốc, có các quyền và nghĩa vụ:
Quyết định công việc kinh doanh hàng ngày không thuộc thẩm quyền của Chủ tịch công ty, Hội đồng quản trị hoặc Hội đồng thành viên.
Tổ chức thực hiện các nghị quyết và quyết định của Chủ tịch công ty, Hội đồng quản trị, hoặc Hội đồng thành viên.
Thực hiện kế hoạch kinh doanh và các phương án đầu tư đã được phê duyệt.
Kiến nghị cơ cấu tổ chức và quy chế quản lý nội bộ.
Bổ nhiệm, miễn nhiệm các chức danh quản lý, trừ các chức danh thuộc thẩm quyền cao hơn.
Quyết định tiền lương, phúc lợi, tuyển dụng nhân sự theo thẩm quyền.
Kiến nghị phương án trả cổ tức hoặc xử lý lỗ trong kinh doanh.
Thực hiện các quyền và nghĩa vụ khác theo Điều lệ công ty và pháp luật hiện hành.
Người đại diện theo pháp luật trong các loại hình doanh nghiệp
Công ty TNHH một thành viên hoặc hai thành viên trở lên: Có thể có một hoặc nhiều người đại diện theo pháp luật.
Công ty cổ phần: Người đại diện theo pháp luật thường là Giám đốc hoặc Tổng Giám đốc, có thể đồng thời là Chủ tịch Hội đồng quản trị nếu Điều lệ công ty cho phép.
Người đại diện theo pháp luật phải luôn có ít nhất một người cư trú tại Việt Nam. Trong trường hợp người đại diện duy nhất vắng mặt quá 30 ngày hoặc gặp các tình huống pháp lý nghiêm trọng, doanh nghiệp phải bổ nhiệm người đại diện theo pháp luật khác để đảm bảo hoạt động liên tục.
Nhiệm vụ chi tiết của người đại diện theo pháp luật
Lập kế hoạch hoạt động và chuẩn bị chương trình cho Hội đồng thành viên hoặc Hội đồng quản trị.
Chuẩn bị tài liệu và nội dung cho các cuộc họp, triệu tập và chủ trì các cuộc họp.
Giám sát việc thực hiện các quyết định và nghị quyết của Hội đồng quản trị hoặc Hội đồng thành viên.
Ký các nghị quyết, quyết định thay cho Hội đồng quản trị hoặc Hội đồng thành viên khi được ủy quyền.
Thực hiện các quyền và nghĩa vụ khác theo Điều lệ công ty và Luật Doanh nghiệp 2020.
Một số lưu ý quan trọng
Người đại diện theo pháp luật có thể là công dân Việt Nam hoặc người nước ngoài, tùy theo ngành nghề và Điều lệ công ty.
Số lượng, quyền hạn và trách nhiệm phải được ghi rõ ràng trong Điều lệ công ty.
Công ty TNHH và công ty cổ phần có thể có một hoặc nhiều người đại diện theo pháp luật.
Doanh nghiệp phải luôn duy trì ít nhất một người đại diện theo pháp luật cư trú tại Việt Nam.
Hỏi đáp FAQ về người đại diện theo pháp luật
1. Người đại diện theo pháp luật có thể kiêm nhiệm bao nhiêu chức danh?
Một cá nhân có thể đảm nhiệm nhiều chức danh trong công ty, ví dụ Chủ tịch Hội đồng quản trị kiêm Tổng Giám đốc, nhưng phải đảm bảo không gây xung đột lợi ích và thực hiện đầy đủ trách nhiệm của người đại diện theo pháp luật theo quy định.
2. Người đại diện theo pháp luật là người nước ngoài cần lưu ý gì?
Phải cư trú hợp pháp tại Việt Nam và không vắng mặt quá 30 ngày liên tục mà không ủy quyền.
Có giấy phép lao động hoặc chứng nhận hành nghề nếu ngành nghề kinh doanh yêu cầu.
Chịu trách nhiệm pháp lý đầy đủ theo quy định như người đại diện Việt Nam.
3. Cách bổ sung người đại diện pháp luật khi người hiện tại vắng mặt
Tổ chức cuộc họp Hội đồng quản trị/Hội đồng thành viên để bổ nhiệm người thay thế.
Cập nhật hồ sơ tại Sở Kế hoạch và Đầu tư nơi đăng ký doanh nghiệp.
Có thể ủy quyền tạm thời nếu cần.
Điều chỉnh Điều lệ công ty để quyền và nghĩa vụ của người đại diện pháp luật mới rõ ràng.
Kết luận
Người đại diện theo pháp luật là nhân tố then chốt trong quản trị và vận hành doanh nghiệp. Việc nắm rõ quyền hạn, nghĩa vụ và trách nhiệm giúp:
Doanh nghiệp hoạt động hiệu quả và hợp pháp.
Bảo vệ lợi ích cổ đông và doanh nghiệp.
Hạn chế rủi ro pháp lý trong giao dịch và quản lý nội bộ.
Nếu bạn đang muốn thành lập doanh nghiệp hoặc thay đổi người đại diện theo pháp luật, An Đức sẽ tư vấn và hỗ trợ đầy đủ các thủ tục pháp lý, đảm bảo doanh nghiệp bạn hoạt động hợp pháp, an toàn và hiệu quả.
LIÊN HỆ NGAY
Thông tin liên hệ:
CÔNG TY TNHH DỊCH VỤ TƯ VẤN VÀ ĐẠI LÝ THUẾ AN ĐỨC
Liên hệ ngay: 0906.715.261 (Ms.Nguyệt) – 0917.389.778 (Hotline)
Email: anductax@gmail.com
Văn phòng: 5 Đường 2, KDC Vạn Phúc, Phường Hiệp Bình, TP.HCM
