Hộ kinh doanh có được khấu trừ thuế GTGT và xuất hóa đơn VAT không? [Cập nhật 2025]

Vấn đề thực tế – Vì sao hộ kinh doanh cần quan tâm đến thuế GTGT và hóa đơn VAT?

Hộ kinh doanh (HKD) hiện chiếm tỷ trọng lớn trong nền kinh tế Việt Nam. Theo thống kê của Tổng cục Thuế, cả nước có hơn 2,5 triệu hộ kinh doanh đang hoạt động, tập trung trong các lĩnh vực thương mại, dịch vụ ăn uống, vận tải, sản xuất nhỏ, kinh doanh online…

Khi hoạt động ngày càng mở rộng, nhiều hộ kinh doanh bắt đầu hợp tác với doanh nghiệp hoặc nhà thầu lớn, nơi yêu cầu chứng từ hợp lệ (hóa đơn VAT) để được hạch toán chi phí.

Vì vậy, câu hỏi được đặt ra là:
“Hộ kinh doanh có được khấu trừ thuế GTGT hay xuất hóa đơn VAT không?”

Đây không chỉ là thắc mắc phổ biến mà còn là vấn đề pháp lý và tài chính quan trọng. Việc hiểu đúng quy định giúp hộ kinh doanh tránh vi phạm, nâng cao uy tín, và thuận lợi hơn khi giao dịch với các đối tác doanh nghiệp.

Trong bài viết này, An Đức sẽ giúp bạn hiểu rõ được các vấn đề pháp lý quan trọng có liên quan đến hộ kinh doanh, khấu trừ thuế GTGT và xuất hóa đơn VAT.

Khấu trừ thuế GTGT là gì và ai được áp dụng?

Khái niệm thuế GTGT

Thuế giá trị gia tăng (GTGT) là loại thuế gián thu, đánh vào phần giá trị tăng thêm của hàng hóa, dịch vụ trong quá trình từ sản xuất đến tiêu dùng.

Nguyên tắc khấu trừ thuế GTGT

Khấu trừ thuế GTGT là quyền của doanh nghiệp kê khai theo phương pháp khấu trừ, cho phép trừ số thuế GTGT đầu vào khỏi số thuế GTGT đầu ra.

Ví dụ:

• Doanh nghiệp mua hàng trị giá 100 triệu đồng, thuế GTGT 10% → nộp 10 triệu.
• Khi bán ra giá 150 triệu đồng, thuế đầu ra là 15 triệu.
  → Doanh nghiệp chỉ phải nộp 5 triệu đồng (15 – 10).

Tuy nhiên, không phải mọi tổ chức, cá nhân đều được khấu trừ thuế.
Chỉ những doanh nghiệp hoặc tổ chức kinh tế đăng ký kê khai thuế theo phương pháp khấu trừ mới có quyền này.

Hộ kinh doanh có được khấu trừ thuế GTGT không?

Theo Luật Thuế GTGT 2008 (sửa đổi 2016) và Nghị định 123/2020/NĐ-CP, hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh không thuộc đối tượng áp dụng phương pháp khấu trừ thuế.

Lý do:

• Hộ kinh doanh không bắt buộc thực hiện chế độ kế toán đầy đủ như doanh nghiệp.
• Cơ quan thuế quản lý hộ kinh doanh chủ yếu theo phương pháp trực tiếp hoặc khoán doanh thu, tức là tính thuế theo tỷ lệ phần trăm trên doanh thu.
• Việc khấu trừ đòi hỏi hóa đơn đầu vào hợp lệ, sổ sách, chứng từ kế toán đầy đủ, điều này vượt quá quy mô quản lý của phần lớn hộ kinh doanh nhỏ.

Kết luận: Hộ kinh doanh không được khấu trừ thuế GTGT đầu vào. Điều này đồng nghĩa với việc mọi chi phí có hóa đơn VAT khi mua hàng hóa/dịch vụ đều không được trừ thuế hay hoàn thuế như doanh nghiệp.

Hộ kinh doanh có được xuất hóa đơn VAT (GTGT) không?

Nhiều hộ kinh doanh thường nhầm lẫn giữa “hóa đơn VAT” và “hóa đơn điện tử thông thường”.
Cần phân biệt rõ hai loại hóa đơn sau:

Như vậy, hóa đơn GTGT chỉ áp dụng cho đơn vị nộp thuế theo phương pháp khấu trừ.

Căn cứ pháp lý:

• Khoản 1, Điều 8 – Nghị định 123/2020/NĐ-CP:
  “Hóa đơn giá trị gia tăng là hóa đơn dành cho các tổ chức khai thuế GTGT theo phương pháp khấu trừ.”
  
• Thông tư 219/2013/TT-BTC hướng dẫn:
  “Hộ, cá nhân kinh doanh không áp dụng phương pháp khấu trừ, nên không được sử dụng hóa đơn GTGT.”
  
  

Kết luận:

• Không được phép: nếu hộ kinh doanh của bạn đang nộp thuế theo phương pháp trực tiếp hoặc khoán.
• Có thể được phép: nếu hộ kinh doanh của bạn chuyển đổi thành doanh nghiệp và đăng ký phương pháp khấu trừ với cơ quan thuế.

Hộ kinh doanh được sử dụng loại hóa đơn nào?

Hóa đơn bán hàng điện tử

Từ năm 2022, tất cả hộ kinh doanh được phép sử dụng hóa đơn bán hàng điện tử do cơ quan thuế cấp.

Hóa đơn gồm các thông tin:

• Tên hộ kinh doanh, mã số thuế, địa chỉ,
• Tên hàng hóa/dịch vụ, số lượng, đơn giá,
• Tổng tiền thanh toán (đã bao gồm thuế),
• Mã xác thực của cơ quan thuế.

Đây là loại hóa đơn hợp pháp, được doanh nghiệp chấp nhận để hạch toán chi phí khi giao dịch với hộ kinh doanh.

Hóa đơn điện tử có mã từ máy tính tiền

Theo Nghị định 123/2020/NĐ-CP và Thông tư 78/2021/TT-BTC, từ 01/6/2025, các hộ kinh doanh có doanh thu từ 1 tỷ đồng/năm trở lên trong các lĩnh vực như:

• Nhà hàng, khách sạn, ăn uống,
• Siêu thị, cửa hàng tiện lợi,
• Dịch vụ giải trí, vận tải hành khách…
  → Phải sử dụng hóa đơn điện tử có mã từ máy tính tiền.
  

Loại hóa đơn này giúp minh bạch doanh thu, thuận tiện tra cứu, và tăng uy tín trong quản lý thuế.

Nếu hộ kinh doanh muốn xuất hóa đơn VAT – Cần làm gì?

Hộ kinh doanh muốn hợp tác thường xuyên với doanh nghiệp (đòi hỏi hóa đơn VAT) có thể cân nhắc 2 hướng:

Phương án 1: Đăng ký tự nguyện áp dụng phương pháp khấu trừ

Theo Điều 12 – Thông tư 219/2013/TT-BTC, hộ kinh doanh có thể đăng ký khấu trừ nếu:

• Có sổ sách kế toán đầy đủ;
• Sử dụng hóa đơn GTGT;
• Được cơ quan thuế chấp thuận bằng văn bản.

Tuy nhiên, phương án này phức tạp, tốn chi phí kế toán và chỉ phù hợp với hộ kinh doanh quy mô lớn.

Phương án 2: Chuyển đổi lên doanh nghiệp

Đây là hướng hiệu quả và phổ biến hơn. Khi chuyển đổi lên Công ty TNHH hoặc Doanh nghiệp tư nhân, bạn sẽ được:

• Kê khai thuế theo phương pháp khấu trừ;
• Sử dụng hóa đơn VAT hợp lệ;
• Khấu trừ, hoàn thuế GTGT đầu vào;
• Tăng uy tín và mở rộng hợp tác với đối tác lớn.

Đại lý Thuế An Đức thường xuyên hỗ trợ quy trình chuyển đổi này: Tư vấn ngành nghề, đăng ký mã số thuế, thiết lập sổ sách kế toán, hướng dẫn kê khai và xuất hóa đơn đúng quy định.

TƯ VẤN MIỄN PHÍ

Lưu ý quan trọng khi hộ kinh doanh xuất hóa đơn

• Hóa đơn bán hàng vẫn có giá trị pháp lý nhưng không ghi riêng phần thuế GTGT.
• Phải đăng ký và phát hành hóa đơn qua cơ quan thuế.
• Không được tự in hoặc mua hóa đơn giấy sau khi đã chuyển sang hóa đơn điện tử.
• Khi xuất hóa đơn cho doanh nghiệp:
  • Ghi đầy đủ thông tin: mã số thuế, tên hàng hóa, số tiền, mô tả giao dịch.
  • Lưu trữ hóa đơn ít nhất 10 năm để phục vụ kiểm tra, quyết toán.

Lợi ích khi hộ kinh doanh tuân thủ quy định về hóa đơn và thuế

Việc tuân thủ đúng quy định về hóa đơn và thuế không chỉ là nghĩa vụ pháp lý, mà còn mang lại nhiều lợi ích thiết thực cho hộ kinh doanh trong quá trình phát triển và hợp tác với các đối tác lớn.

1. Tăng uy tín – Minh bạch tài chính

Khi hộ kinh doanh xuất hóa đơn điện tử hợp lệ, thể hiện tính chuyên nghiệp và minh bạch trong hoạt động, khách hàng và đối tác sẽ tin tưởng hơn.

Uy tín tài chính rõ ràng cũng giúp hộ dễ dàng mở rộng hợp tác, ký hợp đồng lớn hoặc tham gia đấu thầu, liên kết với các doanh nghiệp có yêu cầu nghiêm ngặt về chứng từ.

2. Giảm rủi ro bị xử phạt

Các quy định về hóa đơn, thuế ngày càng được quản lý chặt chẽ. Nếu vi phạm, hộ kinh doanh có thể bị xử phạt hành chính lên tới 50 triệu đồng hoặc bị tạm ngừng sử dụng hóa đơn.

Tuân thủ đầy đủ giúp hộ tránh các rủi ro pháp lý và an tâm trong quá trình hoạt động, đặc biệt khi cơ quan thuế kiểm tra, đối chiếu dữ liệu.

3. Kiểm soát doanh thu – chi phí hiệu quả hơn

Sử dụng hóa đơn điện tử giúp hộ kinh doanh ghi nhận doanh thu, chi phí một cách rõ ràng, dễ dàng đối chiếu, thống kê và tổng hợp.

Nhờ đó, việc quản lý dòng tiền trở nên minh bạch, hỗ trợ ra quyết định kinh doanh hiệu quả hơn, đặc biệt là trong các kỳ kê khai hoặc quyết toán thuế.

4. Tạo nền tảng thuận lợi để chuyển đổi lên doanh nghiệp

Hộ kinh doanh tuân thủ tốt quy định thuế – hóa đơn sẽ có hồ sơ kế toán, tài chính minh bạch, đây là điều kiện quan trọng khi muốn chuyển đổi sang mô hình doanh nghiệp.

Quy trình chuyển đổi sẽ diễn ra nhanh chóng, thuận tiện và giúp hộ tận dụng được đầy đủ quyền lợi về thuế, trong đó có quyền khấu trừ và hoàn thuế GTGT khi trở thành doanh nghiệp.

Tóm lại, tuân thủ đúng quy định về hóa đơn và thuế không chỉ giúp hộ kinh doanh tránh rủi ro mà còn mở ra cơ hội phát triển bền vững, nâng cao uy tín và tạo nền tảng vững chắc cho tương lai.

Dịch vụ tư vấn thuế trọn gói cho hộ kinh doanh – An Đức đồng hành cùng bạn

Đại lý Thuế An Đức cung cấp giải pháp kế toán – thuế trọn gói dành cho hộ kinh doanh và doanh nghiệp nhỏ:

• Đăng ký, kê khai và nộp thuế đúng hạn;
• Hỗ trợ phát hành, quản lý hóa đơn điện tử;
• Tư vấn chuyển đổi hình thức kinh doanh;
• Đại diện làm việc với cơ quan thuế khi có vướng mắc.

Với hơn 10 năm kinh nghiệm, đội ngũ chuyên viên của An Đức cam kết:

• Cập nhật chính xác quy định mới nhất;
• Chi phí minh bạch, hỗ trợ tận tâm;
• Giúp hộ kinh doanh tối ưu nghĩa vụ thuế hợp pháp và an toàn.

LIÊN HỆ NGAY

Kết luận 

Tóm lại, hộ kinh doanh cá thể không được khấu trừ thuế GTGT và không được xuất hóa đơn VAT nếu áp dụng phương pháp trực tiếp. Tuy nhiên, vẫn có thể xuất hóa đơn bán hàng điện tử hợp lệ khi giao dịch với doanh nghiệp.

Nếu muốn sử dụng hóa đơn VAT và tối ưu quyền lợi thuế, hộ kinh doanh nên chuyển đổi sang mô hình doanh nghiệp hoặc đăng ký phương pháp khấu trừ.

Hãy chia sẻ bài viết này để nhiều hộ kinh doanh hiểu đúng về quy định thuế – hóa đơn và chủ động tuân thủ pháp luật.

Nếu bạn cần tư vấn về đăng ký thuế hoặc hóa đơn điện tử? Hãy liên hệ Đại lý Thuế An Đức – đối tác tin cậy giúp bạn tuân thủ chuẩn – tiết kiệm chi phí – an tâm kinh doanh.

CÔNG TY TNHH TƯ VẤN KẾ TOÁN VÀ ĐẠI LÝ THUẾ AN ĐỨC

Địa chỉ: 5 Đường 2, KDC Vạn Phúc, Phường Hiệp Bình, TP. Hồ Chí Minh

Email: anductax@gmail.com

Hotline: 0906.715.261 – 0917.389.778